Als je aan leraren tips vraagt over het docentschap, hoor je vrijwel altijd: zorg dat je authentiek bent. Natuurlijk ben je jezelf als leraar… toch? In alle eerlijkheid, ik vond dat best lastig. Zo vond ik het in mijn beginjaren moeilijk om te bepalen hoe ik mijn (docent)rol moest vormgeven. Soms kreeg ik adviezen waar ik geen goed gevoel bij had. Ook kon ik de meningen van andere leraren niet altijd links laten liggen. Voor mij was in elk geval duidelijk dat ik het belangrijk vond om mijzelf te zijn. Hoe lastig soms ook. In dit artikel deel ik 4 redenen om authentiek contact te maken.
Alles valt of staat met goed contact met je leerlingen
Eerst wil ik graag onderstrepen hoe belangrijk goed contact met je leerlingen is. Sommigen zeggen ‘zonder relatie geen prestatie’. Moet je er dan voor zorgen dat iedereen je mag? Zeker niet. Ik denk dat er in de beste relaties gebotst kan worden en dat dit soms goed is. Je hebt daarnaast de verantwoordelijkheid over de hele groep. Soms moet je onpopulaire beslissingen nemen, om ervoor te zorgen dat er een veilig leer- en werkklimaat is.
1. Leerlingen prikken anders door je heen
Het is belangrijk om jezelf te zijn, omdat leerlingen toch door je heen zullen prikken. Leerlingen voelen het aan als je niet jezelf bent. Ze zien dat je gedrag niet correspondeert met hoe je eigenlijk bent. Het gevolg is dat je moeilijk te peilen bent en dat maakt het onveilig. Iets wat je niet wilt, want je wil een veilig leer- en werkklimaat.
2. Het kost minder energie
Een andere is reden is je energielevel. Stel je eens voor dat je meer dan 20 uur per week in de les staat (de meeste leraren geven meer les dan dat) en dat je al die tijd een toneelstukje aan het opvoeren bent. Hoe vermoeiend is dat?
Ik weet nog dat ik als startende leraar een aantal punten had bedacht die ik belangrijk vond en die probeerde ik te hanteren. Er zaten punten bij die gebaseerd waren op wat mijn collega’s belangrijk vonden. Omdat ik niet overal achter stond, was het voor mij lastig om consequent te zijn. Leerlingen voelden dat aan. Daarnaast was het hard werken en kwam het de sfeer niet ten goede.
Toen mijn grenzen (en hoe ik die wilde aangeven) duidelijker werden, gaf me dat rust. Mijn werkdagen werden minder zwaar. De leerlingen gingen het ook waarderen. Een leerling benoemde dat ze merkte dat ik was gegroeid en dat het voor haar nu duidelijker was wat ik belangrijk vond en waar ik voor stond. Mijn grenzen liggen dichter bij mezelf, omdat het mijn grenzen zijn. Hierdoor kan ik ze gemakkelijker aangeven. Uiteraard blijft het zo dat je soms wat eerder ingrijpt, omdat jouw persoonlijke grens misschien anders is dan je professionele grens. Ik houd bijvoorbeeld wel van een grapje, maar als professional weet je dat grapjes onveilig kunnen zijn voor een ander. Ten behoeve van de veiligheid in de groep, grijp je dan in.
3. Je bent een goed rolmodel
Een derde reden om jezelf te zijn is het feit dat je een rolmodel bent. Door jezelf te zijn, laat je zien dat dat oké is. Leraren verwachten van leerlingen dat ze zichzelf zijn, ook als dat soms lastig is. Laat jezelf zien aan je leerlingen; zowel de positieve als de negatieve dingen. Vertel eerlijk wat je goed hebt aangepakt en wat misschien beter had gekund. Draag je passie uit en enthousiasmeer je leerlingen om te ontdekken wat hen enthousiast maakt!
4. Je maakt oprecht contact
Ik merk dat ik gemakkelijker contact leg met mijn leerlingen als ik mezelf ben. Doordat ik wat meer van mezelf laat zien, nodig ik een ander uit om dat ook te doen. Als een leerling ergens mee worstelt, vertel ik wel eens hoe ik daar vroeger ook mee kampte en wat mij heeft geholpen. Je laat in zulke gesprekken zien dat je ook als leraar blijft leren en ontwikkelen.
In de begeleiding heb ik er veel aan als ik weet wat de doelen van mijn leerlingen zijn of met welke worstelingen zij te maken hebben. Ik kan ze beter voorlichten en de juiste vragen stellen. Hiervoor moet er eerst goed contact zijn. Als leraar kan ik mijn lessen verbeteren als ik eerlijk benoem wat ik minder vond gaan. Door met de leerlingen te bespreken hoe zij dat ervaren en wat voor hen misschien beter werkt, haal ik feedback op waarmee ik mijn lessen beter kan aansluiten op de doelgroep.
Authentiek voor de klas staan, ziet er overal anders uit
Hoe je contact maakt met je doelgroep ziet er in het po, vo, mbo en hbo misschien wel anders uit. In sommige onderwijsvormen wordt meer een appèl gedaan op leraargedrag en duidelijkere regels. Soms is wat afstand bewaren ook goed, bijvoorbeeld als je doelgroep niet sensitief genoeg is om om te gaan met meer nabijheid. Je leert gaandeweg inschatten wat wel en niet kan. Succes met jouw zoektocht!
Ik ben benieuwd wat jij van deze 4 redenen vindt. Herken je het? Denk je er ook zo over? Waarom wel of niet? Laat je me weten hoe je deze tips mee kunt nemen in jouw werkzame leven. Iedereen doet dat anders, dus vertel me vooral hoe jij dat doet. Daar kunnen we dan ook weer van leren!
Word ook onderdeel van de Blijven Leren community!
Op sociale media praten we verder over onderwijs en delen we tips met elkaar. Volg Blijven Leren op Facebook, Youtube en Instagram. Wil je meer dan dat? Bekijk hier meer informatie over mijn diensten en samenwerken.
