In een eerder blog vertelde schreven Stefan en ik over het Groot Werkvormenboek waarmee je je lessen en bijeenkomsten interactiever en effectiever kunt maken met gebruik van passende werkvormen. Vandaag vertel ik meer over Groot Werkvormenboek 2. Naast een veelvoud aan nieuwe werkvormen, kun je in dit boek een formule vinden die je helpt om effectieve leertrajecten te ontwerpen.
Van doel naar programma
Sasja, Angela en Maaike beschrijven hoe je van doel naar een programma toewerkt. Ze leggen je uit dat er drie gouden vertrekpunten zijn bij het ontwerpen van programma’s: 1) een programma heeft een duidelijk doel, 2) kaders geven ruimte voor gerichte actie en 3) iedereen wil zich gezien en gehoord voelen.
Het begint volgens hen met het helder krijgen van de hoofdvraag: “Wat wil je dat de deelnemers na de bijeenkomst met de inhoud gaan doen?” Hoe scherper je het doel van het programma helder hebt, hoe beter je het programma kunt ontwerpen. Het is daarnaast belangrijk om duidelijk te hebben waar ruimte ligt voor deelnemers en wat al vaststaat.
De learningchain van 2KNOWHOW
De schrijvers hebben een visuele weergave gemaakt van hoe je een programma in elkaar zou kunnen zetten. Het wordt zo snel duidelijk welke fasering je zou kunnen aanbrengen. In de visie van de schrijvers gaat het om 2B’s: de basis en de beweging. De basis bestaat uit de opening, de inhoud of de kern van je bijeenkomst en een afronding. De beweging zorgt ervoor dat men ook individueel in beweging komt. Waarom is dit evenwicht volgens hen belangrijk? Je wil graag collectief informatie overbrengen of men iets laten doen. Tegelijkertijd wil je impact hebben. Die impact creëer je door mensen individueel aan te spreken en te raken.
Werkvormen koppelen aan het leertraject
Er worden in het boek voorbeelden gegeven van een overleg, een les en een teamsessie waarin gebruik gemaakt wordt van de learningchain zodat je ook ziet hoe je het kunt uitwerken. In deze voorbeelden wordt een expliciete koppeling gemaakt met werkvormen uit het boek. Verder bestaat het boek uit 120 werkvormen. De werkvormen zijn onderverdeeld in clusters, die ook weer aan de learningchain linken. De clusters op een rij:
- Opdrachten vooraf
- Openen (verbinden en activeren)
- Focussen
- Inhoud overleg (informeren, discussiëren, brainstormen en beslissen)
- Inhoud training/les (kennis delen, presenteren, vaardigheden oefenen en toetsen)
- Inhoud teamsessie (talent, samenwerken, feedback geven en planvorming)
- Vertalen
- Afronden
- Opdrachten achteraf
Waar je op moet letten bij het ontwerpen van programma’s
Blijf bewust je werkvormen inzetten. Zorg ervoor dat je helder hebt wat je wil bereiken met een werkvorm en wat maakt dat deze werkvorm aansluit bij wat je jouw studenten wil leren. Het is daarbij van belang dat je stil staat bij je doelgroep. Een aantal vragen die je jezelf zou kunnen stellen:
- Wie is de doelgroep?
- Wat is hun beginsituatie (ten aanzien van wat je hen wil leren)?
- Welke leervoorkeuren zijn er (binnen de groep) te onderscheiden?
- Welke motivatie hebben de studenten en hoe kun je die inzetten?
- Hoe kun de studenten van elkaar laten liggen binnen een groep?
- Hoe en wanneer moeten de studenten individueel in beweging worden gezet?
Mijn ervaring is dat studenten in beweging komen en enthousiast worden als ze kunnen leren op hun eigen niveau. Ook leren ze graag met en van elkaar. Een moment van rust, waarbij je eerst zelf aan de slag gaat met bepaalde materie of een reflectie is ook belangrijk. Sommige studenten hebben dat rustmoment in de les nodig om tot leren te komen. Door een appèl te doen op elk individu zorg je er ook voor dat iedereen geactiveerd wordt.
Meer informatie
Groot werkvormenboek 2 gaat over het ontwerpen van lessen en bijeenkomsten met en door werkvormen. Je vindt er inspiratie voor elke fase van je programma, variërend van activeren, verbinden, focussen, presenteren, brainstormen en samenwerken tot toetsen en toepassen. Je kunt het boek aanschaffen op Managementboek.nl voor €52,50.
Hoe ontwerp jij jouw programma? Op welke manier bepaal jij wel werkvormen je inzet? Hoe controleer je of de wijze waarop je dat doet, ook succesvol is? Hoe kies je voor teamsessies werkvormen om de productiviteit te verhogen? Laat het ons weten in de reacties.
Word ook onderdeel van de Blijven Leren community!
Op sociale media praten we verder over onderwijs en delen we tips met elkaar. Volg Blijven Leren op Facebook, Youtube en Instagram. Wil je meer dan dat? Bekijk hier meer informatie over mijn diensten en samenwerken.
