Je zit midden in de toetsweek en je hebt je tijd besteed aan het afkrijgen van je opdrachten en voor het leren van een belangrijke toets. Wat je niet vergeten was, is dat je ook nog een presentatie moet geven. Op een of andere manier stel je het voorbereiden van je presentatie altijd uit. Je vindt het niet leuk en het is vaak groepswerk. Voor velen voelt een presentatie als iets ‘wat je gewoon moet doen’. Hoe zorg je ervoor dat je goed voorbereid bent voor je presentatie, waardoor je ontspannen voor de groep komt te staan als je mag presenteren? In dit artikel geef ik je 5 tips, zodat presenteren in een groep een stuk minder vervelend wordt en misschien zelfs… leuk kan worden.
De weerstand tegen het presenteren
Een presentatie wordt vaak weggezet als een ‘moetje’. Je moet het gewoon doen en als je een beetje een verhaal vertelt is het vaak wel goed. Ook is het vervelend dat je een presentatie vaak in groepjes moet doen. Naast de mate waarin iedereen gemotiveerd (of vooral niet gemotiveerd) is om het te doen, zit er vaak een groot verschil in niveau binnen de groepjes. Zulke dingen zijn niet altijd een stimulans om er mee aan de slag te gaan. Je hebt dan vaak óf het idee dat jij het wel weer mag opknappen óf je bent de persoon die er niet goed in is en je laat het de ander opknappen. Op deze manier is het erg zwart-wit geschetst, maar vaak werkt het wel zo. Ook vinden veel studenten het presenteren heel spannend. Over jezelf vertellen, oké, maar een bepaald onderwerp uitleggen… Dat is toch echt een ander verhaal. Ik geef je een aantal tips.
1. Begin op tijd…
Zorg ervoor dat je op tijd begint, dat je weet wat de opdracht is en dat als je in een groepje werkt de taken duidelijk verdeeld zijn. Bespreek met elkaar hoe jullie het willen aanpakken, op welke momenten jullie aan de presentatie willen werken. Lees ook samen de opdracht door zodat die duidelijk is. Zeker als je het presenteren spannend vindt, is het goed om tijdig te beginnen.
2. Breng structuur aan
Meestal is de opdracht van de docent al redelijk helder en wordt daarin verteld wat er verwacht wordt. Bijvoorbeeld dat je presentatie een begin, middenstuk en einde moet hebben. Het begin is daarin een start van de presentatie waarin je het doel vertelt en de inhoud van de presentatie, het middenstuk bestaat uit je uitleg of werkvorm en je sluit af met een samenvatting, de check van het doel en een evaluatie met tips en tops.
3. Bepaal het doel en een passende aanpak
De vraag is vervolgens wat het doel is en welke aanpak daarbij logisch is. Het maakt uit of je kennis wil overdragen, de klas iets moet ervaren, of het om meningen gaat of dat je iets wil laten zien. Als je de klas wat wil laten ervaren, kom je er niet met een uitleg. Dan moet je ook een werkvorm of opdracht toevoegen waarin de groep iets kan ervaren.
Denk dus goed na over wat het doel is en hoe je dat bereikt. Misschien kan je voorbeelden geven in je presentatie, een informatief filmpje laten zien, zelf informatie presenteren. Als de klas ergens over na moet denken kan je een verhaal vertellen en de klas om een mening vragen, maar je kunt ook dan een leuke werkvorm bedenken met bijvoorbeeld stellingen waarin je actief nadenkt over bepaalde kwesties. Je kunt dan als groep dat klassengesprek leiden en samenvatten. Je docent kan je goed helpen bij dit onderdeel.
Bij de afsluiting kan je vragen hoe de klas de presentatie ervaren heeft. Je kunt ook iedereen een blaadje geven waar ze kort een tip en een top op schrijven, je kiest er dan 3-4 uit en vraagt of die hun tip en top klassikaal willen delen. Als je bepaalde informatie hebt gegeven, kan je kijken of iedereen dat ook begrepen heeft door middel van een testje of controlevraag. Zo kan je checken of je doel behaald is.
4. Kijk welke presentatievorm past
Je kan op verschillende manieren de presentatie vormgeven. Tijdens je overleg heb je het al over welke taken verdeeld worden en wat er specifiek gedaan moet worden. Ook is er een doel bepaald en is bekeken op welke manier je dat doel wil gaan behalen. Je gaat dan (mogelijk heb je dat al eerder gedaan) nadenken over een presentatievorm. Er zijn verschillende manieren waarop je kunt presenteren, welke spreekt jou aan?
- Storytelling (een eigen verhaal/sketch vertellen met een diepere betekenis, de klas hangt aan je lippen terwijl jij je verhaal doet);
- Animatievideo (bekijk hier wat dat is en hoe je er een maakt)
- PowerPoint
- Prezi
- Aan de hand van afbeeldingen (vertel je verhaal door middel van visuele ondersteuning en zonder tekst)
- Met gebruik van actualiteiten (wat speelt er nu, wat bij het thema van jouw presentatie hoort?)
- Met gebruik van video (welke video laat je zien, hoelang, met welk doel, welke verwerkingsvragen ga je stellen? Dus hoe behandel je het filmpje zonder het alleen te tonen?)
- Door te tekenen (terwijl je je verhaal vertelt, teken je wat je wil delen op een Whiteboard of een flipover)
- Met gebruik van een werkvorm (een manier waarop de klas iets ervaart, een manier waarop je de klas erbij betrekt/een rol geeft, door iets voor te doen)
- Met de inzet van een infographic (lees hier hoe je er een maakt)
5. Kies iets dat bij jou past
Mijn ervaring is dat een presentatie geven makkelijker wordt, als je er ‘iets van jezelf in kan leggen’. Bijvoorbeeld door persoonlijke anekdotes (eigen ervaringen) te delen en aan de hand daarvan iets uit te leggen. Ik zou bijvoorbeeld kunnen vertellen welke tips ik heb gebruikt om beter te leren presenteren, zodat jij meteen weet hoe je goed kunt leren presenteren. Je voegt aan jouw verhaal wat theorie/tips toe en je hebt een persoonlijke presentatie gegeven. Je kunt een manier van presenteren kiezen die jou past of jouw eigen verhaal verwerken in je presentatie.
Tip: Gebruik de lestijd
Vaak krijg je tijdens de lessen de tijd om te werken aan je presentatie. Dit zijn de momenten waarop je als groep samen bent, ontzettend handig als je elkaar buiten school verder niet treft. Gebruik die tijd dus ook op een goede manier. Zorg ervoor dat iedereen er is en spreek elkaar aan als de ander er niet is. Geen tijd in de les? Kies er dan voor om eenmalig in een pauze aan de slag te gaan. De tijdsinvestering is dan veel kleiner dan wanneer je het niet doet en je met stress de avond van te voren aan je presentatie denkt. Of als je zenuwachtig voor de klas staat, omdat je de presentatie niet goed hebt voorbereid.
Heel veel succes!
Wil je meer studentartikelen lezen, klik dan hier.
