In een goed functionerend team zet je samen de schouders eronder. Je draagt allemaal je steentje bij en je helpt elkaar om doelstellingen te behalen. Om dat samen voor elkaar te krijgen, is het belangrijk om een teamcultuur te hebben waarin je verantwoordelijkheid neemt. Soms heeft een teamlid hulp nodig om de verantwoordelijkheid te nemen vanwege welke reden dan ook, het kan ook zo zijn dat je iemand aanspreekt op zijn/haar verantwoordelijkheid. Ik las het boek ‘Van wie is dit aapje?’, een vertaling van het schrijven van Todd Whitaker. De ondertitel is: ‘Bescherm je collega’s tegen verschoven verantwoordelijkheden, vermeden taken en snordrukkende teamleden’. In dit artikel vertel ik je over het boek.
Alleen ga je snel, samen kom je verder
Ik ben ervan overtuigd dat je alleen snel gaat, maar samen verder komt. Mijn valkuil is dat ik vanuit efficiëntie ‘zelf even snel een taak oppak’. Dat kunnen kleine dingen zijn, zoals een e-mail versturen namens mijn vakgroep. Het kunnen ook grotere dingen zijn, zoals het aanpassen van lessen. Het valt mij op dat ik vooral geneigd ben om zelf dingen op te pakken, als ik moe of gestrest ben. Eigenlijk heel tegenstrijdig, omdat je juist dan baat hebt bij het verdelen van taken. Het is ook zonde, want door samen een taak op te pakken kan je ook indirect van elkaar leren.
Heb oog voor je eigen werkdruk
Voor je eigen werklast is het ook verstandig om samen te werken en in elk geval niet andermans taken over te nemen. Geregeld overkwam het mij dat ik volledige lesplanningen aan het herschrijven was omdat ik het graag wilde ‘verbeteren’ of dat ik oplossingen aan het bedenken was voor problemen die niet van mij waren. Ik denk dat we allemaal wel eens hebben, ook zonder dat we het door hebben. Je voelt je verantwoordelijk. Het resultaat is dat je altijd druk bezig bent, soms met werk van een ander, en de ander hoeft geen verantwoordelijkheid te nemen. In het ergste geval voelt de ander zich zelfs gepasseerd door jouw handelen.
De opbouw van het boek
Het boek bestaat uit 7 hoofdstukken en is voornamelijk geschreven voor leidinggevenden. Ik vind het ook interessant om te lezen, omdat ik geloof dat een teamcultuur door alle medewerkers wordt gecreëerd. Je kunt zelf ook verantwoordelijkheid nemen voor een cultuur waarin iedereen doet wat hij/zij zou moeten doen. De hoofdstukken zijn:
- Welkom in de jungle (inleiding)
- Het afschuiven van aapjes
- Op welke schouders zit het aapje en waar zou het moeten zitten?
- Benader iedereen op een positieve manier
- Neem je beste medewerkers als uitgangspunt bij het nemen van beslissingen
- Bescherm je goede medewerkers
- Welke aapjes schuif jij af?
Wat je kunt leren van dit boek
In eerste instantie vond ik de tekst op de achterkant vrij heftig. Ik begrijp goed dat er medewerkers zijn die niet goed uit de verf komen of die hun verantwoordelijkheden afschuiven. Wel denk ik dat zulk gedrag ergens vandaan komt en dat je daar oog voor zou moeten hebben. Ook dat komt aan bod in dit boek. Zo worden er voorbeelden gegeven van ‘soorten aapjes’, ofwel gedragingen die niet helpend zijn voor een productieve organisatie. Er worden handreikingen gegeven om daarmee om te gaan. Je vindt in dit boek veel voorbeelden die tot de verbeelding zullen spreken.
Mijn inzicht na het lezen van dit boek was, dat ik vaak aapjes van anderen op mijn schouders heb en zelf ook aapjes verschuif. Vaak neem ik uit mijzelf aapjes van de ander over, terwijl ik de ander ook kan vragen wanneer iets af is. Zelf verschuif ik onnodig aapjes, door bijvoorbeeld een manager een vraag te stellen die ik zelf ook kan beantwoorden. Nu ik dit weet, kijk ik minder gek op als iemand mij of een collega iets zelf laat uitzoeken of aan een ander laat navragen. Ik ervaar dat als iets goed, omdat de verantwoordelijkheid dan blijft waar hij hoort. Het is juist goed om iemand te stimuleren om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Wat mij verder aansprak is dat Todd schrijft dat je jezelf continu drie vragen zou moeten stellen. Dat zijn de volgende vragen:
- Waar zit het aapje?
- Waar zou het aapje moeten zitten?
- Hoe plaats ik het aapje terug op de juiste schouders?
Herken jij het verschuiven van aapjes of verantwoordelijkheden? Zie je dit vooral bij anderen of moet je eerlijk zeggen dat ook jij dat wel eens doet? Zou dit boek iets voor jou kunnen zijn?
Meer informatie
‘Van wie is dit aapje?’ helpt leidinggevenden en teamleden de cultuur in een organisatie zo te draaien, dat deze collega’s problemen en taken niet kunnen afschuiven op de hardwerkende collega’s. De focus ligt op het empoweren en beschermen van de loyale teamleden met verantwoordelijkheidsgevoel die het fundament vormen van elke organisatie. Je kunt het boek aanschaffen via Onderwijs Maak Je Samen. Het boek kost €20,95.
Word ook onderdeel van de Blijven Leren community!
Op sociale media praten we verder over onderwijs en delen we tips met elkaar. Volg Blijven Leren op Facebook, Youtube en Instagram. Wil je meer dan dat? Bekijk hier meer informatie over mijn diensten en samenwerken.
