“Introvert zijn: ineens was het er. Niet voor introverten, zij wisten allang dat ze bestonden. Maar voor de rest van de wereld stond het onderwerp plotseling op de kaart. Dat is broodnodig want een derde van de mensheid is introvert”. Wat is het dan en vooral ook: wat “moet” je ervan weten? Als je er zelf “een bent” of als je “ermee werkt”. Dat probeer ik in dit artikel toe te lichten. Lees je weer mee?
Introversie is niet zo makkelijk uit te leggen
Liesbeth Smit, de schrijfster van het boek “Ik moet nog even kijken of ik kan”, ging bij een aantal psychologen langs om te achterhalen wat introversie precies is. Al snel bleek dat introversie niet zo gemakkelijk te duiden is. Iets met verlegenheid, toch? Introversie is niet zo makkelijk “te vangen” in een aantal woorden. Zo kan je een sociale introvert, een denkende introvert, een angstige introvert, een gereserveerde introvert, een ambivert of een extraverte introvert zijn. Liesbeth vult aan: Misschien ben je wel een beetje depressief, hoogsensitief of heb je autistische trekjes? Je kunt natuurlijk ook gewoon wat verlegen zijn of ongeïnteresseerd.
Wat is de definitie van introversie eigenlijk?
In het boek wordt een definitie genoemd. Het zijn flink wat woorden, daar komt ‘ie: “Introversie is binnen de persoonlijkheidspsychologie een wetenschappelijk geaccepteerde pool van het menselijk persoonlijkheidsspectrum waarbij aan de ene kant introversie staat en aan de andere kant extraversie. Hoewel vrijwel ieder mens zich beweegt in de ruimte daartussen, zal je een natuurlijke voorkeur voelen voor een van de twee.
Introversie is een naar binnen gekeerde levensoriëntatie; ze krijgen energie van reflectie en beschouwing en verliezen energie door sociale interactie. Bij extraverten is dit precies andersom. Kortom: een introvert geeft energie in contact met anderen, een extravert krijgt het dan juist. De gedragskenmerken die aan introverten worden toegekend zijn bedachtzaamheid, een observerende, denkende en rustige instelling, goed kunnen luisteren en gevoeligheid voor geluid of sociale drukte.
Introversie is geen klinische diagnose of een ziekte, maar zowel een persoonlijkheidspool als een opzichzelfstaande eigenschap. Dat betekent dat je als extravert best bepaalde introverte eigenschappen kunt bezitten, maar je geen introverte persoonlijkheid hebt. Andersom kan ook: een introvert kan prima extraverte eigenschappen hebben en toch geen extravert zijn. Waarschijnlijk is introversie voor ongeveer 45 procent aangeboren. In Nederland wordt ervan uitgegaan dat ongeveer 30 procent van ons introvert is. Dat zijn bijna 6 miljoen mensen”.
Introvert en succesvol, dat kan!
Zo! Dat zijn een hoop mensen. Alleen om die reden al, is dit artikel naar mijn idee relevant. Voor de beeldvorming misschien wel leuk, er zijn dus ook bekende introverten zoals:
- Barack Obama
- David Bowie
- Lady Gaga
- K. Rowling
- Tom Hanks
- Ed Sheeran
- Lionel Messi
- Bill Gates
Zijn introversie en extraversie een wetenschappelijk gegeven? Ja!
Hoe zit het dan wetenschappelijk gezien? Daar wordt in het boek voldoende over geschreven. Hierbij in een notendop: “Introverten zouden als gevolg van biologische factoren daadwerkelijk een hoger ‘arousal’ (activiteit in het centrale zenuwcentrum van de hersenen) hebben, waardoor ze ook sneller geneigd zouden zijn om intense stimuli te vermijden. Talloze onderzoekers onderzochten het verschil in hersenactiviteit in het introverte en het extraverte brein, waarbij met name de rol van de neurotransmitters belangrijk bleek.
Uit onderzoek bleek dat in het geval van de prikkeling bij introverten meer bloed naar de voorste hersengebieden stroomt dan bij extraverten het geval is, én het bloed van de introverten en extraverten legt verschillende routes af in de hersenen. De ‘introverte route’ is hierbij lang en complex, waarbij het langs delen in de frontale lobben stroomt, waaronder in de gebieden die onder andere onze beleving en het vermogen van onthouden en problemen oplossen bevatten. Introverten hebben dus meer activiteit in de ‘denkende’ delen van de hersenen. Bij extraverten stroomt het bloed via een korte en eenvoudige route naar zintuiglijke delen van de hersenen. Hier worden overwegend gebieden geactiveerd waar zicht, gehoor, gevoel en smaak liggen.
Ook zit er een verschil in het soort neurotransmitter. Voor de introvert is dopamine belangrijk, extraverten lijken minder gevoelig voor dopamine. Daarom hebben ze er meerdere hoeveelheden van nodig. Hoe vaker de extravert actief is onder de mensen en dus wordt beloond, hoe meer dopamine er vrijkomt en hoe lekkerder hij zich dus zal voelen. Introverten maken acetylcholine aan om te compenseren met de hoeveelheid dopamine wat zorgt voor kalmheid en alertheid. Ook stelt het ze in staat aandachtig te zijn, te leren en hun langetermijngeheugen optimaal te gebruiken”.
Een hele bulk aan informatie. Het komt er dus op neer dat introverten zich fijn voelen in een rustige omgeving met niet te veel prikkels omdat ze gedoseerd dopamine nodig hebben. Extraverten hebben juist veel dopamine nodig om zich lekker te voelen waardoor ze veel naar buiten treden. Als je dit weet, begrijp je dus waarom het vermoeiend voor jou kan zijn om veel onder de mensen te zijn, als je introvert bent. Je realiseert je ook waarom het voor een ander misschien zo belangrijk is om zo actief te zijn, want dat heeft de ander nodig in tegenstelling tot jou. Mooie inzichten! De schrijfster legt de theorieën nog veel uitgebreider uit in het boek, dus lees daar meer.
Extraversie is in Nederland een gedragsideaal
In het boek is te lezen dat er in verschillende landen anders aangekeken wordt tegen introversie en extraversie en het gedragsideaal. In sommige landen wordt juist positief aangekeken tegen de bescheiden introvert, terwijl in Nederland het extraverte karakter positief wordt bevonden.
Jezelf beheersen was vroeger onderdeel van de traditionele etiquette, maar nu steeds minder belangrijk. De wereld is op extraversie gericht. Op school leer je in groepjes werken (lees hier trouwens hoe je dat handig kunt doen), vriendjes te maken, naar feestjes en partijtjes te gaan, spreekbeurten en presentaties te geven (hier wat tips daarover).
Als je met het een of het ander moeite had, leerde je om die extraversie te trainen. Er zijn volledige programma’s om het voor elkaar te krijgen dat je mee komt met wat er van je verwacht wordt. Onder invloed van sociale media wordt dit nog meer versterkt. Er is veel aandacht voor extraverte idealen zoals succes en aandacht. En ja, ook ik doe daar aan mee.
Introversie is overal en in grotere mate dan we merken, maar we weten niet hoe een introvert er uitziet en hij of zij weet of erkent het zelf ook niet altijd.
Toen een stagebegeleider zag dat een student beter gedijt met andere taken op stage
In het onderwijs kom je veel verschillende studenten of leerlingen tegen. Ook introverte studenten (waarover tijdens rapportvergaderingen geregeld gezegd wordt dat er in de beroepshouding nog wel wat te behalen valt). Misschien kan iemand wat meer laten zien dat hij/zij er is, meer mee doen op interactieve momenten, meer vragen stellen. Ook ik herken mezelf erin dat ik dat vroeg of vraag van studenten.
Dat komt in mijn geval omdat ze sociaal werker worden. Een beroep waarvan je van de student een zekere mate van extraversie verwacht. Eigenlijk durf ik niet met zekerheid te stellen dat het altijd nodig is in het werkveld om extravert te zijn…
Onlangs was ik op stagebezoek. Het functioneren van een student werd besproken waarbij naar voren kwam dat er een groot verschil te zien was tussen het functioneren van de student in een-op-een situaties en in een groep. De begeleider van de student gaf aan dat niet elke student goed gedijt in groepen. Hij vulde in voor de student dat zij wellicht meer tot haar recht komt in een-op-een situaties. Waarom gaan we er van alles aan doen om dat extraverte bij te spijkeren, als de student ook kan excelleren in het een-op-een begeleiden? De student leek tot rust te komen toen we dit onderwerp bespraken. Ze vond een-op-een begeleiden ook veel leuker dan het werken met groepen.
We merkten op dat de student, ondanks haar mogelijke introversie, zichzelf veel extravert gedrag had aangeleerd. Het gaat eigenlijk best goed als ze voor groepen staat. Wel is het hard werken voor haar, terwijl ze in de een-op-een begeleiding veel beter kan werken met een cliënt. In de toekomst lag haar wens ook meer in lijn van het werken met individuen, waardoor we ervoor hebben gekozen om te zoeken naar stage-activiteiten die aansluiten bij het een op een begeleiden.
De introverte student of leerling
Ik wil voorkomen dat ik studenten of leerlingen een bepaalde stempel geef of dat ik ze in bepaalde hokjes plaats. Eerlijkheid gebiedt mij wel te zeggen dat ik verschillen zie tussen mijn studenten. Sommigen bloeien op bij interactieve momenten, zij delen ook maar al te graag wat er in hen op komt. Anderen doen liever ‘gewoon hun ding’ zonder hierover met anderen te overleggen.
Je hoeft studenten niet in een hokje te plaatsen en toch rekening houden met de vermoedelijk introvertere voorkeur van studenten. Hetzelfde geldt voor het omgaan met de extraverte voorkeur van studenten. Je kunt als leraar werkvormen inzetten waarbij je tegemoetkomt aan beiden. Ook kan je keuzes bieden. Ik vind het de moeite waard om na te denken over de mogelijkheden om introverten meer tot hun recht te laten komen. Zeker als blijkt dat een derde van mijn klas mogelijk introvert is.
Tegemoet komen aan introverten doe je door…
Fijn aan het boek is dat er ook wat voorbeelden staan van dingen die je kunt doen om tegemoet te komen aan de voorkeur van introverten. Hierbij een aantal op een rijtje:
Geef keuzes
Bied verschillende mogelijkheden aan om te leren. Dat kan via praten of presentaties maar moedig ze ook aan om blogs, video’s, podcasts of andere verwerkingsmanieren toe te passen.
Herdefinieer deelname
Meedoen wordt vaak gedefinieerd via extraverte kwaliteiten zoals hardop denken en snel kunnen antwoorden op een groepsvraag. Deelnemen is een breed begrip, werk daarmee en toon waardering voor introverte uitingsvormen.
Speel met de ruimte
Niet elk kind is gebaat bij werkgroepjes, zoek dus de balans tussen plekken in de klas waar dat (soms) gebeurt en rustige zones waar studenten zich kunnen terugtrekken.
Gebruik onlinetechnieken en sociale media
Online werken kan verrassende uitkomsten veroorzaken. Laat studenten elkaar dingen uitleggen met gebruik van filmpjes op YouTube. Laat ze via animaties of prezi’s dingen met elkaar delen. Nieuwe communicatievormen kunnen talenten aanwakkeren die eerder minder tot hun recht kwamen.
Mix leerlingen onderling
Introverten en extraverten die samenwerken kunnen tot prachtige resultaten komen. Zet tegenpolen soms bewust bij elkaar. Wissel deze sociale activiteiten af met alleen werken.
Meer informatie over het boek
Voor dit artikel las ik het boek “Ik moet nog even kijken of ik kan” van Liesbeth Smit. Je vindt er meer theoretische onderbouwing. Ook kan je in het boek meer lezen over hoe om te gaan met de verschillen tussen introversie en extraversie bij kinderen, in relaties en op het werk. Kantoortuinen worden besproken, problemen tussen partners als het gaat om wel of niet naar verjaardagen willen gaan en ook de zorgen die je kunt hebben als ouder als je kind veel op zichzelf is. Een echter aanrader!
Hoe is jouw onderwijs ingericht? Heb je een beeld van introversie en extraversie en alles wat er tussenin zit? Hoe houd je daar wel of geen rekening mee in jouw onderwijspraktijk? Welke kansen zie je voor jezelf om beter aan te sluiten? Of kies je er bewust voor om dat niet te doen, vanwaar die keuze? Laat het ons weten in de reacties.
Word ook onderdeel van de Blijven Leren community!
Op sociale media praten we verder over onderwijs en delen we tips met elkaar. Volg Blijven Leren op Facebook, Youtube en Instagram. Wil je meer dan dat? Bekijk hier meer informatie over mijn diensten en samenwerken.
